پاسخ به  شبهات پیاده روی اربعین در گفتگو با  حجت الاسلام  نظافت یزدی

شهرآرانیوز - مطالبی که از  پیاده روی اربعین به  ما می‌رسد، فقط براساس ستایش این حماسه شیعه نیست. در کنار هر حرکت بزرگی همواره سؤال‌ها و  شبهاتی مطرح است. به عنوان مثال، می‌شنویم که هرسال در زمان انجام این مراسم عده‌ای از صرف هزینه‌ها برای اولویت‌های دیگر می‌گویند و عده‌ای حضور زنان را به چالش می‌کشند و گاه هستند افرادی که خطر‌های بین راه را  یادآور می‌شوند. در این باره حجت الاسلام والمسلمین محمدجواد نظافت گفت: امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند «حق و باطل هردو وجود دارند و هرکدام برای خودشان اهلی دارند و دو جبهه هستند که همواره در طول تاریخ با هم در حال پیکارند.»

جبهه حق برای خودش نمایش‌ها و همایش‌هایی دارد و  جبهه باطل نیز به همین شکل دربرابر حق خودنمایی می‌کند. می‌دانیم که یکی از کار‌های جبهه باطل شبهه افکنی است؛ به این شکل که باطل را  شبیه حق و حق را شبیه باطل نشان بدهد و از طریق آمیخته کردن این دو، به دنبال سردرگم کردن مؤمنان است. این شبهه افکنی کار لشکر شیطان است و  اگر روزی دیدیم که برایشان شبهه‌ای درباره رفتار مؤمنان و کار‌های جبهه حق ایجاد نشد، باید شک کنیم.

پیاده روی اربعین، مسیر تقویت خود است

این استاد حوزه در ادامه با اشاره به پیاده روی اربعین و  شبهه‌هایی که درباره آن مطرح می‌شود، افزود: مسلم است که درباره پیاده روی اربعین که حماسه بزرگ دینی و انسانی را رقم می‌زند، شیطان‌ها بر آن باشند که به نحوی با شبهه‌افکنی تفرقه ایجاد کنند و عزم و اراده مؤمنان را سست کنند و این دل‌هایی را که از سراسر عالم به سمت این نقطه نورانی و این نقطه مشترک انسانیت که اباعبدا... (ع) باشد، کشیده می‌شود، دچار تزلزل کنند و به این شکل با این حرکت عظیم مقابله کنند.

یکی از این شبهه‌ها این گونه مطرح می‌شود که آزار جسم در سفری زیارتی تا چه اندازه رواست؟ پاسخ این است که پیاده روی اربعین ضرررساندن به خود نیست، بلکه اینجا تقویت خود است. زائران خود حقیقی را با پیاده روی تقویت می‌کنند و خود حقیقی را ورزش می‌دهند. پیاده روی اربعین گونه‌ای ریاضت شرعی است، ورزش جسمی و روحی است در مسیر انسانیت و یاری دین خداست در مسیر مبارزه با ظلم و نفرت از ظلم. ریاضت شرعی موجب تقویت قوه مقاومت و صبر شرکت‌کنندگان می‌شود. بسیاری از مشکلات مردم و ناهنجاری‌ها بر پایه بی‌صبری‌ها در محیط خانواده و کار است. باید به این فایده هم توجه شود.

ایجاد جبهه واحد مقاومت در برابر ظالمان و مستکبران

این کارشناس دینی در ادامه با اشاره به وجود سنت پیاده روی در سیره ائمه (ع) تصریح کرد: امام علی (ع) می‌فرماید «من نفسم را ریاضت می‌دهم» یا در جایی دیگر فرموده است «من نفسم را با تقوا ریاضت می‌دهم.» این ریاضت با آنچه مرتاضان هندی انجام می‌دهند، متفاوت است؛ هم شکلش و هم هدفش متفاوت است.

هدف در اینجا مبارزه با ظلم است؛ هدف در اینجا توجه به مظلومان عالم است که با توجه به بزرگ‌ترین مظلوم عالم، یعنی سیدالشهدا (ع)، اتفاق می‌افتد. هدف در اینجا ایجاد جبهه واحد مقاومت در برابر ظالمان و مستکبران است. این هدف، هدف مقدسی است. شکلش هم ریاضتی شرعی است و آزارش به حدی نیست که بگوییم ضرری ماندگار است، بلکه پیش از آن هم جسم و هم روح قوی می‌شود. کسانی که به زیارت اربعین می‌روند، اقتدا کرده اند به امام حسین (ع) و امام‌علی (ع). امام حسن (ع) بیست سفر حج رفت، درحالی که افسار مرکبش دستش بود و مسیر را پیاده طی می‌کرد.

حب حسین (ع)؛ نقطه اشتراک اجتماع عظیم

وی در ادامه با بیان جلوه‌های سیره و رفتار اهل بیت (ع) در مسیر پیاده روی اربعین، افزود: چه اتفاق‌های زیبایی در این مسیر رخ می‌دهد. تو هر کسی باشی؛ از هر سرزمین و نژاد، به رنگ تو و زبان تو توجه نمی‌کنند. چون یک نقطه مشترک که حب امام حسین (ع) است، همه را دور هم جمع کرده است. این گونه است که ملت‌ها با هم متحد می‌شوند. این زیارت زمینه ساز چشاندن اسلام واقعی و حال وهوای دوران ظهور برای مؤمنان است. زیارت اربعین زمینه ساز برآورده شدن آرزوی امام رضا (ع) است؛ آنجا که‌ می‌فرمایند «خدا رحمت کند کسی را که امر ما را احیا کند.» پرسیدند چطور امر شما احیا می‌شود؟

پاسخ دادند «دانش‌های ما را فرا گیرد و به مردم بیاموزد. اگر مردم زیبایی‌های سخنان ما را‌ می‌دانستند، از ما پیروی می‌کردند» (معانی الاخبار، ج ۱، ص ۱۸۰). اگر با شنیدن سخنان ایشان چنین اتفاقی می‌افتد، با دیدنشان کار عظیم تری رخ می‌دهد. یعنی مدل اهل بیت (ع) که سخاوت، احسان، فداکاری و دوستی خالصانه است، در اینجا تبلور پیدا می‌کند و با چشم سر مشاهده شدنی است و جذبه آن مردم را دور هم جمع می‌کند. به این دلیل است که روزبه روز به عظمت این حماسه افزوده می‌شود.

مخالفت جبهه باطل با این حرکت، نشانگر درستی آن است

حجت الاسلام والمسلمین نظافت با بیان اینکه مخالفت جبهه باطل با امری نشان دهنده حقانیت آن است، تصریح کرد: یکی از نشانه‌های حقانیت اربعین، بایکوت خبری یا حمله مستکبران عالم و شیاطین به آن است. می‌بینیم زمانی که حرف قمه زدن و چنین مراسمی است، همه جا منتشر می‌شود تا اسلام هراسی کرده و از گرایش دل‌ها به سمت اهل بیت (ع) جلوگیری کنند، اما این حرکت زیبا و جلوه‌های حماسه اش را سانسور می‌کنند و اگر هم به سمت انتشارش می‌روند، با رویکرد تحقیری و شبهه افکنی است. قرآن به کفار می‌گوید «از خشمتان بمیرید» (سوره آل عمران، آیه ۱۱۹). وقتی شیاطین و جبهه باطل به کاری خشم می‌ورزد، بدانیم که آن کار صحیح است و برای انجامش پافشاری کنیم. خود این نشان می‌دهد که کار، کار درستی است.

فقیر و غنی مهمان امام حسین (ع) هستند

شبهه دیگری که درباره حرکت عظیم اربعین مطرح می‌شود، این است که خرج این حرکت برای فقرا و نیازمندان هزینه شود. در این باره باید گفت این حرکتی است از سمت خود فقرا که باز هم صرف فقرا می‌شود. مستضعفان سفره‌ای گسترانده اند و همگی از برکات آن بهره مندند. در این سفره فقیر و غنی کنار هم هستند و‌ می‌بینیم که مشخص نیست هرکسی چه مرتبه‌ای دارد. این کار الگوی خوبی شده است و در کشور خودمان و دیگرکشور‌ها نیز از آن الگوبرداری شده است و دارد گسترش پیدا می‌کند.

این حرکت باعث شده است که فرهنگ سازی در این باره صورت بگیرد؛ با رویکرد اطعام فقرا، گسترش فرهنگ ایثار و همدلی و همچنین فرهنگ نوع دوستی بدون توجه به رنگ و زبان و... و روزبه روز می‌بینیم که در جامعه شیعه احسان به نیازمندان بیشتر می‌شود؛ بنابراین اگر این برنامه تعطیل شود، به این معنی نیست که فایده اش برای فقرا بیشتر می‌شود. زیرا این سفره باعث گسترش فرهنگ احسان است و درنهایت همه جامعه از آن بهره مند می‌شوند. در این سفره فقیر و غنی مشارکت می‌کنند و همگی مهمان خوان کرم اباعبدا... الحسین (ع) هستیم. بماند که این سفر فواید معنوی بسیار دارد و ما حیوان نیستیم که فقط به جسممان بپردازیم.

ترویج فرهنگ عفاف از آثار این حرکت است

این روحانی و مفسر قرآن درباره شبهه دیگری که به اختلاط زن و مرد در مسیر پیاده روی اشاره می‌کند، توضیح داد: الحمدلله بیشتر افرادی که در این مسیر معنوی شرکت می‌کنند، عفت، حیا و حجاب را به نحو احسن رعایت می‌کنند و اگر عده اندکی در این باره غفلت کنند، به دلیل قرارگرفتن در این مسیر معنوی، خودبه خود حریم‌ها را رعایت می‌کنند و تحت تأثیر فضا مراقبت بیشتری انجام می‌دهند. مشخص است که باید از اختلاط مضر جلوگیری شود، اما گزارشی در این باره داده نشده است و‌ می‌دانیم که همه این پیاده روی به نفع اسلام و به نفع ارزش‌های اسلام و مسلمین است.

نقش دولت‌ها

این استاد حوزه و دانشگاه درباره این شبهه که پیاده روی اربعین امری سیاسی و فقط قدرت نمایی دولت هاست بیان کرد: دولت‌ها در این امر دخالتی نمی‌کنند. دولت‌ها همیشه از کاری که ملت‌ها انجام می‌دهند، عقب می‌مانند. پیاده روی اربعین در سفارش‌های اهل بیت (ع) ریشه دارد که گفته اند هر قدمی که در این راه برداشته می‌شود، ثواب زیادی دارد.

همان طور که گفتیم، اهل بیت (ع) لسانی این حرکت را تشویق کرده و درعمل هم آن را به نمایش گذاشته اند. این ملت‌ها هستند که این حرکت عظیم را ساخته اند و دولت‌ها هم اگر کاری کرده اند، در راستای اهداف اسلامی است. هیچ دولتی نمی‌تواند از این حرکت به نفع خودش بهره برداری کند؛ آن چنان که در این حرکت سلایق و تفکرات گوناگونی وجود دارد و این گونه نیست که فقط یک گروه حضور داشته باشد.

دولت‌ها در این امر فقط می‌توانند تسهیلگر باشند و هر دولتی که در این مسیر قدمی بردارد، درحقیقت به ارزش‌های اسلامی و انسانیت کمک کرده است. از طرف دیگر، باید گفت اینکه این حرکت، حرکتی سیاسی است، هیچ ایرادی به آن وارد نیست. زیرا حرکت امام‌حسین (ع) در قیام عاشورا نیز حرکتی سیاسی بود. ایشان برای مبارزه با ظلم برخاستند و با حاکم زمان خود بیعت نکردند و گفتند «مثل من با مثل یزید هیچ گاه بیعت نخواهد کرد.» بنابراین با این هوچیگری‌ها نمی‌توانند ما را از این کار صحیح بازدارند.